OVERPRIKKELING EN STRESSRESPONSWat er in het kinderbrein gebeurt bij constante prikkels, ook als het ‘leuk’ lijkt

Overprikkeling bij kinderen wordt vaak pas herkend wanneer het zichtbaar wordt.

Driftbuien, onrust, slecht slapen, sneller boos of emotioneel reageren. Wat minder zichtbaar is, is dat overprikkeling ook kan ontstaan op momenten die ogenschijnlijk ontspannen lijken, zoals kijken naar een scherm of het volgen van snelle online content.

Het lichaam maakt daarin geen onderscheid tussen ‘leuk’ en ‘veel’.

Wanneer prikkels elkaar snel opvolgen; beelden, geluiden, wisselingen, onverwachte overgangen, dan blijft het zenuwstelsel actief. Het kind hoeft niets te doen, maar moet wel voortdurend reageren. Dat houdt het stresssysteem alert, ook als een kind stil zit of rustig lijkt.

Psychologisch gezien betekent dit dat het lichaam zich in een staat van paraatheid bevindt.

Die staat is bedoeld voor korte momenten: om iets nieuws te verwerken, om te reageren op gevaar of verandering. Maar wanneer die activatie langdurig aanhoudt, krijgt het lichaam te weinig kans om terug te schakelen naar rust.

Dat is wat overprikkeling doet: het hoofd blijft ‘aan’, zelfs wanneer de activiteit stopt.

Voor kinderen is dat extra belastend, omdat hun systeem nog volop in ontwikkeling is. Ze hebben meer herhaling, voorspelbaarheid en pauzes nodig om prikkels te verwerken. Wanneer die ontbreken, kan het lichaam signalen gaan afgeven die niet direct als stress worden herkend: vermoeidheid, prikkelbaarheid, moeite met concentratie of een vol gevoel in het hoofd.

Bij Knutsel Connect is daarom bewust gekozen voor voorspelbaarheid en begrenzing.

Activiteiten zijn overzichtelijk en verlopen stap voor stap. Er gebeurt niets onverwachts. Er zijn geen prikkels die tussendoor aandacht opeisen en geen automatische overgangen die het systeem opnieuw activeren. Een kind weet wat er komt en mag het tempo zelf bepalen.

Dat maakt een wezenlijk verschil voor het zenuwstelsel.

Doordat een kind niet voortdurend hoeft te reageren, krijgt het lichaam de kans om te vertragen. De aandacht kan rusten op één activiteit. Het stresssysteem zakt naar de achtergrond en het regulatiesysteem krijgt ruimte om zijn werk te doen.

Rust ontstaat hier niet doordat er niets gebeurt, maar doordat wat er gebeurt behapbaar is.

Kinderen leren zo het verschil herkennen tussen spanning en ontspanning. Ze ervaren hoe het voelt wanneer het hoofd niet steeds hoeft te schakelen en het lichaam niet alert hoeft te blijven. Die ervaring helpt hen later ook om signalen van overbelasting eerder te herkennen.

Overprikkeling voorkom je niet door alles weg te nemen, maar door een omgeving te creëren die het zenuwstelsel ondersteunt in plaats van activeert. En precies dát is wat een rustige, voorspelbare online omgeving kan bieden.

Warme groetjes,

Desiree

Een rustige, veilige online omgeving waar creativiteit, rust en ontwikkeling samenkomen.

Voor €10 per maand. Transparant, maandelijks opzegbaar en zonder verborgen voorwaarden.

Example image
Ik doe mee!
Example image